31 Mart 1919 – Fakat çirkin muameleden iğrenirim

Osmanlı sarayı başmabeyncisi Lütfi Simavi hatıratında anlatıyor:

Sarayda intizamın bozulması, başmâbeynci olduğum hâlde benden gizli özellikle İtilaf devletlerin tebaasından birisinin sık sık padişahın huzuruna kabul edilip o vasıta ile güya mahir bir siyaset takip olunduğu itikadında bulunulması ve bu münasebetsizliklerin engellenmesinin mümkün olamaması zaten kerhen kabul ettiğim başmâbeyncilikten beni usandırmış ve istifaya karar vermiştim.

İşte o aralık idi ki Ferid Paşa kabinesi teşekkül etti.

Hiçbir vakit siyasi bir şahsiyet olarak damat olan ve Sultan VI. Mehmed’in cülusundan sonra şahsına özel bir ehemmiyet atfeden Damad Ferid Paşanın herkesi hayret içinde bırakan sadareti üzerine padişah nezdinde aleyhimde bin türlü entrika çevireceğinden emindim.

Mâmâfih beni özel surette Avrupa’dan davet eden hünkârın bu tezvirata kulak asmayacağına büyük bir kanaatim vardı.

(O günlerden bir gün) Başkâtib Ali Fuad Beyin arabasıyla evlerimize gidecektik.

Mâbeyn-i Hümayundan çıkacağımız sırada padişah Ali Fuad Beyi yanına çağırdı.

(Görüşme sonrası) üzgün görünen başkâtib bey macerayı aşağıda yazıldığı üzere anlattı:

‘Padişahın huzuruna girdiğimde (padişahın) ağzından şu sözler döküldü:

Ittihad ve Terakki kabinesi istifaya mecbur olduktan sonra Lütfi Simavı Bey’in mâbeynde kalmaması için ısrar edilmişti.

Ben kendisini müdafaa ettim.

Fakat bugün durum bir zaruret hâlini aldı.

Meseleyi Lütfi Bey’e münasip bir surette tebliğ ediniz.”

Damad Ferid Paşa’nın ortaya çıkışına kadar teveccüh ve itimadını eksik etmeyen padişahın, eniştesinin kinine alet olarak beni bu acayip tarzda feda etmesi son derece hayret ve hiddetime sebep oldu.

Ertesi günü (31 Mart) Başkâtib Ali Fuad Bey’e (ayrılma) tezkiremi gönderdim.

Dünyada hak ve adalet namına bir şey olmadığından haksızlığı bir dereceye kadar affederim.

Fakat kadirşinaslık ve çirkin muameleden iğrenirim.

Pek ileri gitmemek için bu konudaki hissiyatımı açıklamaktan sarfı nazar ediyorum.

Not: Lütfi Simavi gazeteci Sedat Simavi’nin amcasıdır.

Kaynak: Sarayda Gördüklerim – Lütfi Simavi