28 Şubat 1919 – İstanbul hükümetine istediğimi yaptırıyorum.

Şubat ayının ikinci yarısında işgal güçlerinin etkinliklerini artırdıkları açık bir biçimde görülür.

Fransızlar, İstanbul, Edirne ve Çatalca’da halkın elinde bulunan silahların toplanmasını ve bu silahların 15 Mart’a kadar işgal güçlerine teslim edilmesini, teslim etmeyenlerin cezalandırılmasını istedi.

Hükümet, bu kararları uygun bulduğunu bildiren bir yanıtı işgal güçleri komutanlığına sundu.

İngiliz Karadeniz Orduları Başkomutanı General Milne, Londra’ya gönderdiği raporda yaptığı işleri anlatıyordu:

“İngiliz ve Fransız askeri birlikleri azaltılmamalıdır.

İstanbul hükümetine istediklerimi yaptırıyorum.

9.Ordu Komutanı Yakup Şevki’yi görevinden attırdım.

Batum Tümen Komutanı Mürsel Bey’i tutuklattım. ”

Yukarıda belirtildiği gibi İngiliz gizli servisi İstanbul’da etkin bir biçimde çalışıyordu.

Daha sonra gün yüzüne çıkan İngiliz gizli belgelerine göre şubat ayında, Mustafa Kemal’in tutuklanması ya da ivedi olarak İstanbul dışına gönderilmesi resmen istenmişti.

28 Şubat 1919’da, gizli servis elemanı Yüzbaşı Hoyland, İstanbul’daki İngiliz Gizli Servis Başkanlığı’na verdiği raporda 34 kişinin görevlerinden uzaklaştırılmasını ve İstanbul dışına sürülmesini istemişti.

Bu listede bulunan isimler içerisinde Mustafa Kemal ve yaveri Cevat Abbas’a ilave olarak, o sırada Osmanlı devleti Genelkurmay Başkanı Fevzi Çakmak, Savunma Bakanlığı Müsteşarı Albay İsmet İnönü, Kazım Karabekir Paşa, Halil Kut Paşa, Albay Ali Çetinkaya vardı.

28 Şubat 1919’da İstanbul’daki İngiliz İstihbarat Başkanlığı’na verilen bu rapor 12 Nisan 1919’da Londra’ya gönderildi.

Yüzbaşı Hoyland’ın bilinçli bir gizli servis uzmanı olduğu anlaşılıyor.

Saptadığı isimlerden Mustafa Kemal, Fevzi Çakmak, Kazım Karabekir ve İsmet İnönü çok değil, birkaç ay sonra başlayacak olan Anadolu ihtilalinin kilit isimleri olacaktı.

Kaynak: Samsun’dan Önce Bilinmeyen 6 Ay – Alev Coşkun