9 Aralık 1918 – Mustafa Kemal’in arayışları sürüyordu
İnönü anılarında Mustafa Kemal’in Harbiye Bakanı olma talebiyle ilgili düşüncesinden şöyle bahsetmiştir:
Atatürk’e egemen olan fikre göre durumunu iyi bilen bir hükümet, memleketin kuvvetini uygun şartlarda değerlendirerek çok iş yapabilirdi.
İstediği gibi bir hükümet kurulur, kendisi de Harbiye nazırı (Savaş bakanı) olursa, galip devletlere karşı yeni bir politika izlemek, Türk olmayan yerlerini zaten bırakmış olan Türkiye’yi kurtarmak olanaklıdır.
Kurulacak onurlu, saygın bir hükümet, buna göre bir dış politika izleyerek, büyük devletleri yeni bir doğrultuya çevirebilirdi.
Mustafa Kemal ve arkadaşlarının arayışları ve çabaları sürüyordu.
Ne yapıp yapmalı, Mustafa Kemal hükümette Harbiye (Savaş) bakanı olarak yer almalıydı.
Bu sıralarda, Ayan Meclisi Başkanı, İttihat ve Terakki’nin eski ve saygın liderlerinden Ahmet Rıza Bey kendisini ciddi bir “sadrazam adayı” gibi görüyor ya da gösteriyor, hatta kuracağı kabine için temaslar bile yapıyordu.
Ahmet Rıza Bey kuşkusuz dürüst bir devlet adamıydı.
İttihat ve Terakki’nin eski liderleri Talat ve Enver Paşalarla kimi konularda düşünce çatışması içinde olmuş, bu nedenle Padişah Vahdettin, Ahmet Rıza Bey’i Ayan Meclisi başkanlığına getirmişti.
Bu sırada Ahmet Rıza Bey de, Fethi Bey’den (Okyar) kendisini Mustafa Kemal’le görüştürmesini istedi.
Bu istek gerçekleşti, özellikle kurulması düşünülen hükümet konusu üzerinde durdular.
Mustafa Kemal, Ahmet Rıza Bey’e “En çok düşünülmesi gereken kuvvet ordudur. Gerçi ordumuz yenilmiştir. Fakat ne de olsa geriye kalan kuvvetler, son onuru kurtarmaya hizmet edecek duruma getirilebilir,” diyerek, dikkati Harbiye Bakanlığı’na çekmek istedi.
Sonunda Mustafa Kemal’in hükümetin oluşması için bir liste hazırlaması ve bu listenin Ahmet Rıza Bey’e iletilmesi üzerinde anlaşmaya vardılar.
Ancak Sonunda, Ahmet Rıza’nın bir hükümet kurması girişimi de sonuçsuz kaldı.
Böylece Mustafa Kemal ve arkadaşlarının, hükümette Harbiye bakanlığını ele geçirmeye yönelik bir girişimi daha başarısız oldu.
Kaynak: Hatıralar – İsmet İnönü / Samsun’dan Önce Bilinmeyen 6 Ay – Alev Coşkun
