13 Ocak 1919 – Kurulan bu örgütün adı Ayyıldız’dır
Tevfik Paşa ikinci hükümetini kurdu.
Tevfik paşa, İzzet Paşa’nın istifası üzerine 11 Kasım’da birinci hükümetini kurmuş ama bu kabinede değişiklik yapmak üzere dün istifa etmişti.
Tevfik paşa İngilizleri hoşnut etme çabalarına rağmen onların ağır baskıları karşısında fazla dayanamayarak 3 Mart’ta görevden ayrılacak ve yerini Damat Ferit hükümetine bırakacaktır.
~
İsmet İnönü ‘Deftler’inde yazıyor:
Bugün Hükümet tebeddül etmiş.
Sadrazam istifa etmiş.
Öğleden sonra Saffet ile Sipahi Ocağı’na gittik.
Bilardo oynadık.
~
Mustafa Kemal hükümette görev almak için çeşitli yollar denemiş ve başarıya ulaşamamıştı.
Bu günleri Mustafa Kemal şöyle anlatıyor:
“Eski arkadaşım Fethi Bey’le (Fethi Okyar) günlerce dertleştim.
Birbirimize aynı şeyi soruyorduk:
Ne yapılabilir?
Temas ettiklerim arasında eski İttihatçılardan, yahut İtilafçılardan, işgal kuvvetleri ile beraber çalışanlardan birçok kimseler vardı.
Her biri ile büsbütün başka türlü görüşüyordum.”
Padişah Vahdettin, Mustafa Kemal’e Harbiye bakanlığını vermek istemediğine göre, artık barışçı yollar tıkanıyor, geriye sadece iki seçenek kalıyordu.
*İhtilalci metotlar kullanarak iktidara gelmek
Ya da
*Anadolu’ya geçip, işgal güçlerinin erişemeyeceği bir yerde çalışmaya başlamak.
Bu durumda, Mustafa Kemal ve arkadaşları bir gizli örgüt çekirdeği kurmaya karar verdiler.
Bu gizli örgütün amacı, hükümeti düşürmek, gerekirse Padişahı tahtan indirmekti.
İhtilalci komitenin bu düşüncesinden Ben de Yazdım adlı kitabında Celal Bayar da söz etmektedir.
Kurulan bu gizli örgütten Mustafa Kemal açıkça söz etmiştir, şöyle söylüyor:
“Bir gün Fethi Bey ve dört arkadaşla birlikte, bir hayali tartışma ve görüşmeden sonra, ihtilalci bir komite kurmaya karar verdik ve ihtilalci önlemler düşünmeye başladık…”
Kurulan bu gizli örgütün adı: Ayyıldız’dır.
Ancak kesin kuruluş tarihi hiçbir kaynakta verilmiyor.
Olayların doğal gelişmesi, bu örgütün meclisin kapatıldığı 21 Aralık 1918’den sonra ve aralık ayının son haftası ile 1919 Ocak ayının ilk haftalarında kurulduğunu göstermektedir.
Ancak ‘Ayyıldız’ isimli örgüt, kısa sürede dağıldı.
